چگونه دوربین مناسبی را انتخاب کنیم؟

امروزه رشد تکنولوژی و تولید انبوه انواع لوازم تصویربرداری و عکاسی در جهان، مردم را به مشتاقانی برای تهیه این نوع دستگاه‏ها تبدیل کرده تا هرکدام خاطرات و زندگی روزمره خود را برای خود و آیندگان ثبت و ضبط نمایند. اما از آنجایی که این دوربین‏ها بسیار متنوع بوده و در مدل‏ها، شکل‏ها، رنگ‏ها و با کاربردهای گوناگون در بازار وجود دارند، شاید خریدار را دچار سردرگمی و دشواری در انتخاب کند.

آیا شما به دنبال دوربین‏های قدیمی که فیلم می‏خورند و اصطلاحاً به آنالوگ مشهورند هستید؟ یا که می‏خواهید بهترین مدل دوربین دیجیتال روز را خریداری کنید؟

چه نوع دوربینی جوابگوی نیاز شماست؟ دوربینی کوچک که درون جیب شما جای گرفته و به سهولت و سادگی یک گوشی تلفن همراه در دسترستان بوده و بتوانید به سرعت با آن عکاسی کنید؟ شاید هم در جستجوی تلفن همراهی هستید که دوربین چندمگاپیکسلی داشته باشد؟ یا به دنبال دوربین بزرگتری می‏گردید که لنزهای قابل تعویض داشته و بتوان با استفاده از لوازم جانبی بیشتر عکس‏های زیباتری خلق کرد؟!

باید گفت که جدای از مسأله مالی و مقدار موجودی جیب شما، هر دوربینی دارای مزایا و معایب خاص خودش است و اینها همه بستگی به این دارد که قصد تهیه چه نوع عکسی و با چه کیفیتی را دارید؟

اصولاً باید هنگام انتخاب دوربین چهار نکته مهم را مد نظر داشت:

۱- کیفیت تصویر یا رزولوشن (Resolution)

۲- سهولت کاربرد

۳- توانایی ابتکار عمل در تنظیمات دوربین

۴- میزان هزینه کرد

ابتدا باید تصمیم بگیرید چه هدفی از عکس‏هایی که تهیه می‏کنید، دارید و با چه موضوعی سر و کار خواهید داشت؟ سپس بر این اساس به اولویت‏ بندی نکات بالا بپردازید.

کیفیت تصویر یعنی اینکه عکس در بازنمایی، با جزئیات بیشتر و دقیق‏تر دیده شود.

امروز در محاوره عامیانه درباره هرنوع دوربین عکاسی دیجیتال، اولین سوالی که پرسیده می‏شود این است که چند “مگاپیکسل” است؟! یکی از معیارهای روش اندازه‏گیری کیفیت تصویر گرفته با عنوان تعداد پیکسل (کوچکترین واحد نمایش تصویر) سنجیده می‏شود و چون تعداد این پیکسل‏ها خیلی زیاد است از پیشوند “مگا” که به معنی “میلیون” است، قبل از نام “پیکسل” استفاده می‏شود و به این ترتیب “مگاپیکسل” که عبارت است از یک میلیون نقطه در تصویر اینچ، برای نشان دادن کیفیت تصویر دوربین‏های دیجیتال، یعنی “رزولوشن” بکار می‏رود؛ در دوربین های دیجیتال اصولاً کیفیت تصویر با تعداد اجزای تصویر و پیکسل هایی که در ایجاد تصویر به وسیله حسگر ها به کار رفته اند، تعیین می شود. پس دوربینی که مثلا ۸ مگاپیکسل است یعنی حسگر* بکار رفته در دوربین، ۸ میلیون پیکسل در اینچ دارد! اما باید بدانیم که این رزولوشن واقعی است یا کاذب و در اصل پیکسل مؤثر چقدر است؟ ابعاد تصویر با رزولوشن همخوانی دارد یا خیر؟ خوب است این نکته ذکر شود که در اکثر دوربین‏های دیجیتال کامپکت، خودکار و صدالبته دوربین‏‏های موبایل، رزولوشن واقعی نیست و به جهت جلب و جذب مشتری یک عددی کاذب اعلام می‏شود؛ البته سازنده سعی می‏کند برای رضایتمندی خریدار، سایز و ابعاد تصویر را در ذخیره ساز دوربین بزرگتر کند تا نزدیک به رزولوشن واقعی باشد. اما همین موضوع در دوربین‏های بزرگ‏تر حرفه ای و نیمه خودکار به واقعیت می‏انجامد و رزولوشن (کیفیت تصویر) گفته شده در معرفی دوربین بسیار نزدیک است و اگر ۸ مگاپیکسل در تبلیغات اعلام می‏شود، روی جعبه دوربین ۸٫۲ مگاپیکسل به عنوان تعداد پیکسل مؤثر در عکس ذکر می‏گردد!

حالا که صحبت از پیکسل شده خوب است اینطور راهنماییتان کنم که اگر نیاز دارید تصاویر را بزرگنمایی کرده و با کیفیتی خوب در صفحات وب و وبگاه‏ شخصی یا سایت‏های خبری استفاده کنید و یا تا حد چاپ یک کاغذ cm 20*30 بکار ببرید، دوربین‏هایی را انتخاب کنید که دارای حداقل کیفیت تصویری ۶ مگاپیکسل یا ۶ میلیون پیکسل در اینچ باشند و دوربینی که این حداقل را نداشته باشد نسبتاً نامناسب محسوب می‏شود.

اگر می‏خواهید عکس‏هایی با بهترین کیفیت ممکن و ریزترین جزئیات و به قولی موشکافانه در نمایش، چاپ در ابعاد خیلی بزرگ، ارسال به مسابقات عکاسی و به ویژه برای کار آتلیه و یا در جهت کارهای تبلیغاتی بکار گیری کنید، بایستی دوربینی که تهیه می‏کنید دارای حداقل رزولوشن Mp 10 و در بهترین حالت Mp 18 مگاپیکسل باشد و نیز از امکان عکاسی با فرمت Raw* برخوردار بوده، تا در ابعادی خیلی بزرگتر و با جزئیات بیشتر مورد استفاده قرار گیرد.

* درباره حسگر و نقش آن در دوربین عکاسی در درس دیگری بحث خواهد شد.

* فرمت Raw را در درس دیگری به صورت مفصل توضیح می‏دهم.

توضیحی کوتاه هم درباره انتخاب دوربین‏های آنالوگ یا فیلمی: اندازه و قطع دوربین‏های آنالوگ هم بسیار متنوع است! درباره این نوع دوربین‏ها هرچقدر قطع فیلم مورد استفاده برای هرتصویر بزرگتر باشد، تصویر از کیفیت بهتری برخوردار خواهد بود. متداولترین و پرکاربردترین قطع در این فیلم‏ها ۳۵ میلیمتری است و ابعاد محل قرارگیری آن در دوربین چیزی حدود ۱*۱٫۵ اینچ یا  ۲۴*۳۶ mm است. در برخی دیگر از این دوربین‏ها ابعاد محل فیلم به اندازه ۱۰*۸  اینچ یا  ۲۰*۲۵ cm هم می رسد. دیگر قطع‏ها عبارت است از ۱۷*۱۳ – ۲۸*۲۸ – ۶۰*۴۵ – ۶۰*۶۰ – ۶۰*۷۰ – ۶۰*۹۰ – ۱۰۰*۱۲۵ میلیمتر، به ترتیب فیلم ۱۱۰، ۱۲۶ و فیلم‏های ۱۲۰ که هرکدام کاربرد خاصی در عکاسی آنالوگ* داشته و دارند.

هرچه دوربین کاربری راحت‏تر و روان‏تری داشته باشد، عکاسی با آن برای عکاس شیرین‏تر می‏شود و انتخاب دوربین‏هایی که دارای سیستم بسیار پیچیده‏ای هستند، در هنگام استفاده، عکاس را همواره با مشکلاتی مواجه می‏سازند.

اگر قصد دارید به خوبی و راحتی از دوربین عکاسی خود استفاده کرده و به عکس‏های مطلوبی دست پیدا کنید، دوربینی را که دارای کاربری آسان‏تری است، انتخاب نمایید.

با کمی کنکاش و دقت می‏توانید بهترین دوربین را در کاربرد انتخاب کنید: دوربینی که به سرعت روشن شده و آماده به کار عکاسی باشد، دوربینی که تنظیمات راحت و روان برای سوژه های سریع و گذرا را داشته باشد، دوربینی که ذخیره‏ساز انرژی (باطری) آن به سرعت تخلیه نشده و براحتی شارژ شود، دوربینی که منظره یاب بزرگی داشته تا بهترین زاویه را با جزئیات بیشتر ببینید، دوربینی که دارای نور پرتاب کننده (فلاش) باشد تا در مواقعی که با کمبود نور، سایه‏های زیاد و … مواجه می‏شوید جبران نوردهی داشته باشد و …

اگرچه حمل دوربین‏های کوچک و اصطلاحاً کامپکت راحت‏تر بوده و می‏توانید آن‏ها را هر جایی که بخواهید حمل کنید، اما ممکن است با گذشت زمان به این نتیجه برسید که دکمه ها و قدرت عملکرد آن پاسخگوی نیاز شما نیست. از سوی دیگر دوربین‏های بزرگتر هم در مواجه شدن با برخی موضوع ها کارآیی مناسبی ندارند.

پس همواره بدنبال دوربین‏هایی باشید که راحت‏ترین امکانات را با بهترین کارایی و ابعاد برای شما داشته باشد.

البته فراموش نکنید که مطالعه کتابچه‏های معرفی، بروشورهای آموزشی و راهنمای دوربین، کسب تجربه و … امروز هر ناآشنایی را با پیچیده‏ترین تکنولوژی و ساختمان دوربین عکاسی می‏تواند آشنا نماید.

مهم ترین نکته ای که تعیین می کند یک عکس، عالی، خوب، ضعیف و یا حتی معمولی است، امکان تنظیم دوربین توسط عکاس است.

در اغلب موارد در دوربین‏هایی که از حالت اتوماتیک و برنامه پیش فرض عکاسی خودکار پشتیبانی می‏شوند، شما فقط دوربین را به سمت موضوع گرفته و دکمه شاتر را فشار می دهید و خود دوربین مابقی کارها را انجام می‏دهد. برای این که نتیجه بهتری به دست آورید حداقل بایستی که بتوانید فاصله دوربین را برای عکاسی از هر موضوعی که مورد نظر است تنظیم کرده و تعیین کنید که کدام قسمت از تصویر، واضح و درخشان و یا محو و مات باشد. این یعنی همان فوکوس و وضوح تصویر.

در حالت مطلوب باید بتوانید موضوع عکاسی خود را دقیقاً همان طور که هست بدون هیچ تغییری از داخل کادر دوربین مشاهده کرده و بدانید که بر روی چه قسمتی از تصویر فوکوس کرده اید و تمایز سوژه را از دیگر چیزهایی که در عکس دیده می‏شود بیان نمایید.

پس در انتخاب دوربین مناسب، آن دوربینی که از قدرت فوکوس بالا ، چه نقطه ای ، چه میدانی و چه خودکار برخوردار باشد برای شما بهتر است. ایده آل در این‏ها دوربینی است که دارای لرزشگیر باشد.

دوربین‏هایی که دارای تنظیمات بیشتر مثل سرعت شاتر، دیافراگم، حساسیت، استاپ، وایت بالانس و … هستند به عکاس کمک می‏کنند تا با نورسنجی دقیق در هر مقدار نوری، عکاسی ای موفق با ثبتی زیبا داشته باشد.

همیشه به یاد داشته باشید که این عکاس است که عکس می‏گیرد نه دوربین عکاسی.

زمانی که دوربینی را خریداری می‏کنید، دوست دارید به اندازه ی پولی که هزینه کرده اید، بتوانید از آن دوربین استفاده کنید.

هر چقدر کیفیت تصویر بهتر و بالاتری بخواهید، باید دوربین گران‏تری بخرید، در حالی که ارزانترین نوع دوربین‏ها نیز از حداقل امکان تنظیم توسط عکاس برخوردارند.

معمولاً دوربین‏های کامپکت و خودکار در شکل‏ها، ابعاد و کیفیت تصویری‏های متفاوت و با کارایی‏های مختلف وجود دارند، که بایستی در موقع خرید به غیر از مقدار هزینه کرد، به خدمات و کارایی دوربین توجه لازم را داشت.

در هزینه و قیمت انواع دوربین استثناهایی هم وجود دارد. گاهی اوقات برخی از دوربین‏های ساده که تنها از تنظیمات جزیی برخوردارند، به طور قابل ملاحظه ای از دوربین های SLR مبتدی (که دارای تنظیمات سیاری هستند) گران ترند.

در حال حاضر دوربین‏های SLR دارای سنسور ۳۶ x 24 میلی‏مت۳۵ mm) ، مشهور به فول فریم) که در بازار وجود دارند، از دوربین‏های SLR مبتدی، متوسط و حتی بعضاً حرفه ای که از سنسور (فریم) کوچک‏تر برخوردارند، به اندازه قابل ملاحظه ای با قیمت‏ خیلی بیشتر و حتی گزاف‏ به فروش می‏رسند.

دوربین‏های SLR دوربین‏هایی هستند که برای عکاسی از هر موضوعی، نیازمند لنز مناسب برای آن موضوع هستند و باید بیاد داشته باشید تا لنزهایی کارا را بهمراه دوربین خریداری نمایید تا در هر موقعیتی بهترین عکس‏ها را بگیرید.

در عکاسی آنالوگ نیز کیفیت تصویر برخی از دوربین‏های قطع بزرگ مبتدی به مراتب از دوربین های ۳۵ میلی‏متری SLR لوکس (luxury 35 mm SLR) که قیمت بالاتری دارند، بهتر است.

توصیه من این است: با توجه به پیشرفت تکنولوژی و ورود هر روزه انواع و اقسام دوربین و تجهیزات جانبی در بازار عکاسی، سعی کنید با آن مقدار هزینه و مبلغی که برای خریداری دوربین و تجهیزات کنار گذاشته‏اید، حتی اگر کم باشد، بهترین و بروزترین دوربین با بالاترین رزولوشن و امکانات را خریداری کرده تا در جاده سرعت تکنولوژی عقب نمانید. اگر بودجه شما محدود است می‏توانید به جای خرید یک دوربین نو با امکانات محدود، به واسطه یک کارشناس با تجربه، دوربینی کارکرده (دست دوم) با امکانات پیشرفته‏تر و بروزتر خریداری کنید.